Investeringsanalyse  →  Interne Rentabiliteit

Bij het beoordelen van de winstgevendheid van een mogelijke investering (of investeringen) worden meerdere investeringsselectiemethoden gebruikt. Eén daarvan is de methode van de Interne Rentabiliteit. Bij deze methode bereken je het gemiddelde jaarlijkse rendement van de investering. De Interne Rentabiliteit geeft belangrijke informatie:

• Wel of niet investeren: een investering is aan te bevelen als het rendement van de investering (= interne rentabiliteit) hoger is dan de kosten van de financiering van de investering. Als de berekende interne rentabiliteit 5% bedraagt en de bank 6% rente geeft dan kun je het geld beter op de bank zetten. Maar als de vermogen verschaffers een rendement eisen van 4% en de rente op de bank is 3% dan is de investering met een rendement van 5% aan te bevelen.

• Meerdere investeringen; als je de mogelijkheid hebt om meerdere investeringen te doen maar je door beperkte financiële middelen maar één investering kunt financieren dan bereken je met behulp van de Interne Rentabiliteit welke investering het hoogste rendement oplevert. En weet je welke investering het meest winstgevend is.    

• Multicriteria; bij een investeringsanalyse moet je de beslissing om al dan niet te investeren nooit op één selectiemethode baseren. Gebruik de interne rentabiliteit methoden altijd in combinatie met methoden zoals de Terugverdienperiode, Return on Investment of de Netto Contante Waarde Methode. Deze methoden worden onder aan de pagina verder uitgewerkt.

Bij de berekening van de Interne Rentabiliteit bereken je dus het jaarlijkse gemiddelde rendement. Waarbij deze methode rekening houdt met de tijdsvoorkeur van geld (geld in de toekomst is minder waard dan vandaag de dag). De interne rentabiliteit bereken je dan ook door de contante waarde van de kasstromen gelijk te stellen aan het bedrag van de investering. Zodat je de interne rentabiliteit kunt berekenen. In onderstaande voorbeeld wordt duidelijk wat daarmee wordt bedoeld.     

Voorbeeld Interne Rentabiliteit

Stel het is mogelijk om een concurrent over te nemen. De investering bedraagt € 200.000. De investering genereert een oneindige kasstroom van € 30.000 per jaar. Bereken de interne rentabiliteit van de investering. De berekening bestaat uit 2 stappen. In de eerste stap stel je contante waarde van de kasstromen gelijk aan het investeringsbedrag. Deze leidt je af van de volgende (als bekend veronderstelde) formule.

 

Deze standaardformule berekent de winst van de investering (= CW van de Investering) door op de contante waarde van de kasstromen het bedrag van de aanvankelijke investering in mindering te brengen. Bij de interne rentabiliteit methode stel je de winst van de investering (CW van de investering) op 0. Dan weet je dat bij een gegeven investeringsbedrag de contante waarde van de kasstromen gelijk moet zijn aan het investeringsbedrag. Hiernaast wordt bewezen dat als je de winst op 0 zet dat de contante waarde van de investering gelijk is aan de contante waarde van de kasstromen.

 

De tweede stap is het berekenen van de rentabiliteit. Nu je weet wat de contante waarde is van de kasstromen (200.000) en je weet welke de kasstromen jaarlijks met de investering worden gegenereerd (30.000) kun je de rentabiliteit berekenen. Voor de berekening van de interne rentabiliteit gebruik je dan de volgende formule:  

 

De interne rentabiliteit bedraagt 6,66%. Met andere woorden de winstpercentage van de investering bedraagt 6,66%. Of dit nu een hoog of laag rendement is hangt van van de omstandigheden (zie pagina NCW). Wel kun je alvast de interne rentabiliteit vergelijken met het geëist rendement van de eigen vermogen verschaffers. Als het geëist rendement van de eigen vermogen verschaffers hoger ligt dan 6,66% dan zullen de eigen vermogen verschaffers waarschijnlijk niet achter de investering staan. Omdat deze investering, hoewel winstgevend, de rentabiliteit over het totale vermogen laat zakken.

Verschil Interne Rentabiliteit en NCW

De interne rentabiliteit-methode lijkt heel erg op de Netto Contante Waarde-methode. Beide methoden houden rekening met de tijdsvoorkeur van geld. Dat wil zeggen dat beide methoden de toekomstige kasstromen die voortvloeien uit de investering contant maken. Ze maken dan ook gebruik van dezelfde formule (zie pagina NCW). Het verschil tussen beide methoden is als volgt.

• Netto Contante Waarde; bij de NCW-methode is de disconteringsvoet, het percentage waarmee je de kasstromen contant maakt, een gegeven. Afhankelijk van het doel van de analyse wordt bijvoorbeeld de marktrente (plus risicotoeslag) of het geëist rendement van de vermogensverschaffers als disconteringvoet gebruikt. Met de disconteringsvoet worden de kasstromen contant gemaakt. Vervolgens wordt op de contante waarde van de kasstromen waarna de uitgaven voor de investering van worden afgetrokken. De contante waarde van de investering is berekend (uitgedrukt in een absoluut bedrag).

• Interne-rentabiliteit; bij deze methode is de disconteringsvoet juist de uitkomst van de formule. De interne rentabiliteit is feitelijk het berekende winstpercentage van de investering zelf (vandaar interne rentabiliteit). Met gebruik van dezelfde formule als bij de NCW-methode wordt de netto contante waarde van de investering bij deze methode gelijk gesteld aan 0. Of anders gezegd, het is het disconteringsvoet waarbij de contante waarde van alle inkomsten precies gelijk is aan de contante waarde van alle uitgaven. Met dit gegeven en met het gegeven van de kasstromen kun je nu de disconteringsvoet/winstpercentage berekenen.

Een belangrijk verschil tussen de netto contante waarde-methode en de interne rentabiliteit-methode is het feit dat de eerste een uitkomst oplevert in absolute bedragen, terwijl de tweede een percentage als uitkomst oplevert. Investeerders hebben een voorkeur voor de interne rentabiliteit-methode. Dit hangt samen met het feit dat deze methode een percentage oplevert als uitkomst, dat makkelijk te vergelijken is met het percentage dat als normrendement geldt. Ook is het makkelijker te begrijpen wat dit percentage betekent, in tegenstelling tot het geldbedrag dat de uitkomst is van de netto contante waarde-methode.

Andere Investeringsselectie Methoden

De Interne Rentabiliteit methode berekent dus het rendement van de investering waarbij rekening wordt gehouden met de tijdsvoorkeur van geld. Deze methode wordt daarom veel door investeerders gebruikt. Voor een goede investeringsanalyse moet deze methodiek echter wel in combinatie met andere investeringsselectie methoden uitgevoerd worden. Omdat deze methoden weer andere informatie verschaffen die van invloed kan zijn op de investeringsbeslissing.

• Break-Even-Analyse; op deze pagina wordt duidelijk hoe het zogenaamde 'kritisch punt' bijdraagt aan investeringsselectie. Met behulp van een rekenvoorbeeld wordt duidelijk bij welke afzet een investering verlies maakt, quitte loopt of winst genereert.

• Teurgverdienperiode; aan de hand van een rekenvoorbeeld wordt op deze pagina duidelijk dat de 'terugverdienperiode' een eenvoudige maar beperkte methode is om vast te stellen of een investering al dan niet interessant is. Hoe langer de terugverdienperiode hoe groter het risico of de veronderstelde kasstromen daadwerkelijk worden gerealiseerd.

• Netto Contante Waarde Methode (NCW); op deze pagina wordt duidelijk waarom investeerders ook graag de NCW-methode gebruiken. De methode houdt rekening met de tijdsvoorkeur van geld. Met behulp van een rekenvoorbeeld wordt duidelijk wat de invloed van kasstromen en de disconteringsvoet is op de winstgevendheid van een investering.

• Return on Investment (ROI); berekent net zoals de Interne Rentabiliteit methode het rendement op de investering. Zij het dat bij de berekening van de ROI geen rekening wordt gehouden met de tijdsvoorkeur van geld. Met andere woorden bij de ROI-methode worden de kasstromen niet contant gemaakt. Waardoor de ROI-methode snel tot verkeerde besluiten kan leiden. voordeel is echter de eenvoud en snelheid waarmee je het rendement kan berekenen. 

Op de pagina Voorbeeld Investeringsanalyse is een uitgewerkte casus opgenomen van een investeringsanalyse. Waarbij naast de Interne Rentabiliteit ook andere methoden worden behandeld en uitgewerkt. En de voor- en nadelen van de verschillende investeringsselectiemethoden aan de hand van het voorbeeld met elkaar worden vergeleken.